ભારતીય ધર્મ અને સંસ્કૃતિમાં સૂર્યને સાક્ષાત ભગવાન કહેવામાં આવે છે.માન્યતા છે કે આપણા પૂર્વજો વૈવસ્વત મનુની સંતાન છે. વૈવસ્વત એટલે વિવાસન, જે ભગવાન સૂર્યનું જ નામ છે. પરોક્ષ રીતે આપણે ભગવાન સૂર્ય દ્વારા જન્મ લીધો છે. આ રીતે સૂર્ય વિશ્વ પિતા છે.
સૂર્યમાં સૃષ્ટિની શક્તિ અસ્તિત્વમાં છે, હિન્દુ ધર્મમાં પંચદેવોની ઉપાસનાનો કાયદો છે. આ ભગવાનને આચાર્ય ભગવાન કહેવામાં આવે છે. જ્યોતિષીય માન્યતાઓમાં પણ ભગવાન સૂર્ય બધી ગણતરીના કેન્દ્રમાં રહે છે.
સૂર્યમાંથી આપણને જીવંત શક્તિ મળે છે ત્યારે આપણા મનમાં સકારાત્મક શક્તિનું નિર્માણ થાય છે. સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવાથી સફળતા પ્રાપ્ત થાય છે. રવિવાર એ સૂર્યદેવનો દિવસ છે.
રવિવારના દિવસે સૂર્ય ભગવાનનો દિવસ હોય છે.આ દિવસે સૂર્ય ભગવાનને મહિમા આપવા અને સૂર્ય ભગવાનની પૂજા કરવાથી વિશેષ લાભ થાય છે. સૂર્યની પૂજા કરવા માટે સવારે જલ્દી ઉઠીને સફેદ વસ્ત્રો પહેરવા જોઈએ. રવિવાર સૂર્ય ભગવાનની પૂજા અને સ્તુતિને સમર્પિત દિવસ છે.
જો તમારા મનમાં અનેક ઈચ્છાઓ છે તો તેને પૂરી કરવા માટે રવિવારનો ઉપવાસ શ્રેષ્ઠ ઉપાય છે. ભગવાન સૂર્યના ભાસ્કર, રવિ, મિત્ર, ભાનુ, ખગાય, પુષ્ણ, મારિચ, આદિત્ય, સાવિત્રે, આર્કા, હિરણ્યગર્ભાય વગેરે બહુનામો ધરાવતા સૂર્ય ચરાચર જગતના પ્રત્યક્ષ દેવ છે.
આ પછી ભગવાન સૂર્યને અભિવાદન (નમસ્કાર) કરવું જોઈએ, તેનું ચિત્ર, સૂર્ય ને લાલ કુમકુમ, લાલપશ અને ચંદનનો સૂર્ય મશીન પર કોટ કરી શકાય છે.સૂર્યની પૂજા કરવા માટે સવારે જલ્દી ઉઠવું જોઈએ..
એટલું જ નહીં, તેમને ચમેલી, કનેર ફૂલો પણ ચઢાવવામાં આવે છે. અને ભગવાનની સ્મૃતિ કરીને તેને નમસ્કાર કરીને સાથે દીપદાન કરવામાં આવે છે. આ રીતે કરવામાં આવતી સૂર્યપૂજા મનોકામના(ઈચ્છા) પૂર્ણ કરે છે. આનાથી અભિષેકની પ્રસિદ્ધિ થાય છે અને સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે.
સૂર્યપૂજાના નિયમો :- પ્રતિદિન સૂર્યોદયથી પહેલા સ્નાનાદિ કાર્ય કરી લેવું. નહાયા પછી ત્રણવાર સૂર્યદેવને અર્ધ્ય આપી પ્રણામ કરવા. સંધ્યા સમયે પણ સૂર્યને જળ ચડાવવું. સૂર્ય મંત્રોનો જાપ શ્રદ્ધાપૂર્વક જાપ કરવો.
આદિત્ય હૃદયનો નિયમિત પાઠ કરવો.. સ્વાસ્થ્ય લાભની કામના કરી અને ક્ષમાયાચના કરવી. રવિવારે તેલ, મીઠા વિનાનું ભોજન કરવું અને એક સમયે જ જમાવાથી વ્રતનું ફળ મળે છે.
